De 5 belangrijkste oorzaken van een slechte slaap

Daarom is een goede slaapkwaliteit de basis van een goede gezondheid.

In dit artikel benoem ik de vijf belangrijkste oorzaken van slaapproblemen.

5 oorzaken van slaapproblemen

Een slechte nachtrust, slapeloosheid en onrustig slapen hebben meerdere oorzaken. Factoren die de nachtrust op een negatieve manier beïnvloeden zijn onder andere een tekort aan voedingsstoffen, stress, piekeren, een verstoord bioritme en (laaggradige) ontsteking.

1. Slecht slapen door tekort aan voedingsstoffen 

Een voorbeeld is een tekort aan voedingsstoffen. Het hormoon melatonine speelt een belangrijke rol bij de nachtrust. Voor de productie van melatonine zijn verschillende voedingsstoffen nodig, zoals tryptofaan, ijzer, magnesium, vitamine B6, foliumzuur, vitamine B12. Je moet deze voedingsstoffen in voldoende mate binnenkrijgen om genoeg melatonine aan te kunnen maken.

2. Slecht slapen door chronische stress

Onze drukke, stressvolle maatschappij heeft ertoe geleid dat veel mensen continu stress ervaren en stresshormonen aanmaken. Dit heeft een grote negatieve impact op de slaapkwaliteit, want het stresshormoon cortisol is de tegenhanger van het slaaphormoon melatonine. Als cortisol hoog is, is melatonine laag. Evolutionair gezien stond stress altijd in verband met gevaar. Het is logisch dat je niet kan slapen als je stress hebt, want oorspronkelijk kon je natuurlijk niet in slaap vallen als er gevaar was (denk aan een tijger die je op de hielen zit). Nu is de tijger alleen vervangen door de volle mailbox of de baas. Oorspronkelijk kon dat een tijger zijn, maar nu is deze vervangen door een overvolle mailbox of de baas.

3. Slecht slapen door piekeren

Veel mensen hebben een verstoorde nachtrust omdat ze aan het piekeren zijn. Mogelijk herken jij dit ook. Je ligt in bed, klaar om te gaan slapen, maar je hersenen blijven actief. Piekeren is een teken van een disbalans tussen de neurotransmitters (signaalstoffen van de hersenen) glutamaat en GABA. Glutamaat geeft energie en stimuleert actie, terwijl GABA de boel tot rust brengt en voor ontspanning zorgt. Glutamaat is als het ware het gaspedaal en GABA is de rem. Piekeren wordt veroorzaakt door een teveel aan glutamaat en een tekort aan GABA. Een GABA-tekort kan onder andere ontstaan omdat je de verkeerde bacteriën in je darm hebt, die GABA als voedingsbron gebruiken.*1  Hierdoor blijft er minder GABA voor jezelf over. Daarnaast kan het eten van voedingsmiddelen met de smaakversterkers E621-E625 tot een verstoring van glutamaat en GABA leiden, aangezien deze smaakversterkers glutamaat bevatten.

4. Slecht slapen door verstoord bioritme

Ons natuurlijk bioritme komt terug in het slaap-waakritme. De belangrijkste factoren die het slaap-waakritme beïnvloeden zijn licht en temperatuur. Door de introductie van kunstlicht zijn onze dagen kunstmatig verlengt. Het blauwe licht van kunstlicht en beeldschermen verstoort je bioritme. Je lichaam denkt namelijk dat het nog dag is, terwijl het in werkelijkheid avond is. Het blauwe licht remt de productie van het slaaphormoon melatonine. Ook wordt de melatonineproductie door lichaamstemperatuur beïnvloed. Zodra je lichaamstemperatuur begint af te nemen, wordt je melatonineproductie gestimuleerd. Als je de hele avond in een te warme ruimte verblijft, is je melatonineaanmaak vermindert en kan dat ook voor slaapproblemen zorgen.

5. Slecht slapen door (laaggradige) ontsteking 

De bouwstof van melatonine is het aminozuur (eiwitdeeltje) tryptofaan. Normaal gesproken wordt tryptofaan in serotonine en vervolgens in melatonine omgezet, maar bij (laaggradige) ontsteking wordt tryptofaan in kynurenine omgezet. Hierdoor is er minder tryptofaan beschikbaar voor de aanmaak van melatonine. Dit is één van manieren waarop ontsteking voor slaapproblemen kan zorgen.

Wat moet ik onthouden?

Veel mensen hebben slaapproblemen, waardoor zij een verhoogd risico op klachten en ziekten hebben. Een goede nachtrust is essentieel voor een goede gezondheid, want tijdens de slaap vinden herstelwerkzaamheden plaats. Een slechte nachtrust betekent geen goed herstel. De belangrijkste oorzaken van slaapproblemen zijn een tekort aan voedingsstoffen, chronische stress, piekeren, een verstoord bioritme en (laaggradige) ontsteking.

Meer OERsterk blogs over beter slapen?

1. 5 tips voor een betere slaap
2. Beter slapen? Investeer in je Dracula hormoon
3. Waarom je geen wekker moet gebruiken