Een natuurlijke behandeling van depressiviteit (serotonerg, dopaminerg, GABA-erg)

Wat is het verschil tussen een serotonerge-, dopaminerge- en GABA-erge depressie?

Een depressie kan worden ingedeeld op basis van de neurotransmitters signaalstofjes in de hersenen serotonine, dopamine en GABA.  Bij een serotonerge depressie is er een tekort aan de neurotransmitter serotonine, terwijl er bij een dopaminerge depressie een gebrek is aan de neurotransmitter dopamine. Je raadt het al, bij een GABA-erge depressie is er een tekort aan de neurotransmitter GABA.

Een gebrek aan serotonine heeft een andere invloed op het lichaam dan een gebrek aan dopamine. Dus elke soort depressie heeft zijn eigen kenmerken, die ik uitgebreid in mijn blog waarom de behandeling van depressiviteit niet werkt heb beschreven.

Afhankelijk van de verstoorde neurotransmitter, heeft elke soort depressie heeft dus een specifieke behandeling nodig. Bij een tekort aan serotonine moet de behandeling gericht zijn op het verhogen van het serotonine. Heb je een probleem met dopamine? Zorg dan dat je dopaminestatus verbetert. Een gebrek aan GABA vraagt om een verhoging van het GABA-niveau.

Maatregelen bij depressiviteit

Ontstekingsremmende maatregelen
Depressiviteit is in verband gebracht met ontsteking.*1 Deze ontstekingen worden veroorzaakt door verschillende factoren, zoals een ongezond voedingspatroon*2, psychosociale stress, te weinig beweging, obesitas, roken, een tekort aan slaap, vitamine D-tekort en een lekke darm.*3 Er hoeft echter niet altijd sprake te zijn van een ontsteking. Je zal dus eerst moeten uitzoeken of ontsteking bij jou een rol speelt . Met een bloedtest kun je je hs-CRP laten meten. Bij een waarde boven de 3 is er sprake van een ontsteking.

Als jouw depressie door een ontsteking wordt veroorzaakt  is het natuurlijk belangrijk om de ontsteking te remmen.

• Regelmatige beweging. Beweging blijkt zelfs even effectief te zijn als antidepressiva*4+5
• Ontstekingsremmende voeding, zoals (zee)groente, fruit, noten, zaden, paddenstoelen, gember en kurkuma
• Voldoende inname van omega-3 vetzuren uit zeevoedsel zoals vis, schaal- en schelpdieren en algen
• Een goede vitamine D-status
• Voldoende slaap
• Voldoende ontspanning, bijvoorbeeld door meditatie, ademhaling of mindfulness
• Intermittent fasting (periodiek vasten).*7 Twaalf uur vasten zorgde bij ramadan-volgers voor een afname van ontstekingswaarden*7+8+9

Eet voedingsmiddelen met quercetine
Quercitine is een plantenstof die in staat is om het enzym monoamine-oxidase A (MAO A) te remmen. Dit enzym reguleert de hoeveelheid van de neurotransmitters serotonine, dopamine en norepinefrine. Het zorgt ervoor dat er precies genoeg van deze stofjes aanwezig zijn. Bij mensen met een depressie is dit enzym verhoogd. Dit leidt tot een verhoogde afbraak van de neurotransmitters met een depressie als gevolg. Door dagelijks voedingsmiddelen te eten die rijk zijn aan quercitine, kun je de afbraak van neurotransmitters remmen en depressiviteit tegengaan. Quercitine zit voornamelijk in appels, druiven, boerenkool, uien en groene thee. *10

Zorg goed voor je darmflora
Je darmflora de bacteriën in je darm heeft een grote invloed op je gemoedstoestand.*11+12 Hoe beter je voor je darmbacteriën zorgt, hoe beter ze voor jou zorgen. Zorg daarom voor een optimale leefomgeving van deze bacteriën. Eet veel (zee)groente, fruit, noten, kokos, zaden en paddenstoelen. Varieer zoveel mogelijk. Des te meer variatie in de voeding, des te meer variatie in darmbacteriën. Een grote variëteit in darmbacteriën heeft een gunstig effect op de (mentale) gezondheid.

Verder is voldoende slaap en ontspanning belangrijk voor een goede darmflora. Alcohol, roken, zoetstoffen en een te grote inname van granen belemmeren een gezonde darmflora. Je kunt ze daarom het beste zoveel mogelijk vermijden.

De zoetstof aspartaam kan leiden tot verlaging van de dopamine- en serotonine spiegels.*13 Aspartaam wordt met name gebruikt in lightproducten , zoals frisdranken, maar natuurlijk ook in zoetjes.

Specifieke maatregelen bij serotonerge-, dopaminerge-, en GABA-erge depressiviteit

Naast de basisbehandeling zijn er specifieke maatregelen die je kunt inzetten om je serotonine, dopamine of GABA status te verhogen.

Om je serotonineniveau te kunnen verhogen moet je allereerst ervoor zorgen dat je voldoende bouwstoffen hebt. Serotonine wordt gemaakt uit het aminozuur dat is een eiwitdeeltje tryptofaan. Je zult dus moeten zorgen dat je voldoende tryptofaan via je voeding binnen krijgt. Vooral kip, kalkoen en tonijn zijn rijk aan tryptofaan. Maar ook banaan, pure chocolade, pompoenpitten en noten bevatten tryptofaan.

Daarnaast heb je voor het omzetten van tryptofaan naar serotonine een aantal andere stoffen nodig, zoals vitamine B6, foliumzuur (B11), ijzer en zuurstof. Vitamine B6 zit in zonnebloempitten, kipfilet, hennepzaad, haring, tonijn, walnoten, macadamias, koolvis en banaan. Verder vind je foliumzuur in bladgroentes, zoals spinazie, andijvie, postelein en snijbiet. IJzerrijke voedingsmiddelen zijn cacao en zaden, zoals maanzaad, pijnboompitten, hennepzaad, pompoenpitten, sesamzaad, chiazaad en cashewnoten.

Maar je kunt ook kant- en klare serotonine uit de voeding halen. Uit onderzoek blijkt dat ananas, (bak)bananen, kiwi’s, pruimen, tomaten en walnoten het rijkst zijn aan serotonine.*14+15

Als dit nog niet genoeg is kun je ook nog verschillende supplementen inzetten. Supplementen die je serotonineniveau kunnen verhogen zijn L-Tryptofaan, Griffonia Simplicifolia (5-HTP), Sint Janskruid en saffraan. Raadpleeg bij twijfel een orthomoleculair therapeut volgens de kPNI of een kPNI-therapeut of kPNI-arts.

Om dopamine aan te kunnen maken moet je allereerst zorgen dat je voldoende tyrosine via je voeding binnen krijgt. Tyrosine is een aminozuur en is onder andere de bouwstof van dopamine. Je vindt het voornamelijk in vis, gevogelte, eieren, avocado, bananen, noten en zaden.

Vervolgens moet tyrosine omgezet worden in dopamine. En voor dit proces heb je precies dezelfde stoffen nodig als voor de omzetting van tryptofaan naar serotonine. Namelijk, zuurstof, ijzer, foliumzuur (B11) en vitamine B6.

Naast voeding kun je je dopaminegehalte ook boosten door het beluisteren van muziek*17 en door dingen te doen die je leuk vindt. Denk aan sporten of met je (klein)kinderen spelen.

Verder zijn er ook factoren die je dopamineniveau op een negatieve manier beïnvloeden, zoals stress en calorierijke voeding. Bij stress wordt dopamine omgezet in de stresshormonen noradrenaline en adrenaline. Hierdoor neemt je hoeveelheid dopamine dus af. Verder zorgt calorierijke voeding er ook voor dat je dopaminestatus daalt. De functie van dopamine is om je in beweging te zetten. Evolutionair gezien zorgde dopamine er voor dat je op zoek ging naar eten. En waarom zou je nog in beweging moeten komen als je buik al vol is? Anders gezegd, eten maakt lui. In onze moderne maatschappij zorgt calorierijke voeding voor een verlaging van de dopaminestatus met een dopaminerge depressie als een van de gevolgen.

GABA-erge depressie: verhogen van GABA
Voor een goede aanmaak van GABA heb je de aminozuren glutamine en taurine nodig. Daarnaast zijn vitamine B6, vitamine C, magnesium en zink ook van belang. Glutamine vind je in alle voedingsmiddelen die rijk zijn aan eiwit en taurine zit met name in vis. Koolsoorten en paprika zijn rijk aan vitamine C en magnesium vind je in cacao, groene bladgroenten, noten en zaden. Verder is zeevoedsel als vis, schaal- en schelpdieren en algen een goede leverancier van zink.

Net als serotonine en dopamine kun je ook GABA direct uit je voeding halen. Voedingsmiddelen die GABA bevatten zijn groene (blad-)groenten, tomaten, uien, scharreleieren en verse noten en zaden.

Wat moet ik onthouden?

De oorzaak van een depressie kan verschillen. Naast de basisbehandeling vragen de verschillende soorten depressies om specifieke maatregelen. Deze maatregelen zijn gericht op het verhogen van de serotonine-, dopamine-, of GABA-status. Door middel van voeding, leefstijl en suppletie kun je de aanmaak en werking van deze neurotransmitters verbeteren.

Supplementen kunnen interacties aangaan met medicijnen. Ook kunnen ze bijwerkingen geven. Het is daarom niet verstandig om op eigen houtje supplementen te gaan gebruiken. Laat je adviseren door een orthomoleculair therapeut volgens de kPNI of kPNI- arts. Hij of zij kan uitzoeken wat de oorzaak van jouw depressie is en welke supplementen het beste bij jouw situatie passen.

En nu?