dagen
uren
minuten
seconden

Wil jij ook slanker of gespierder worden met OERsterk? Nu met 50 euro voordeel én een gratis tweede account voor je (sport)buddy
    Lees meer >>

Waarom de roomboter op je broodje gezonder is dan je broodje

In de meeste diëtiekboeken staat de informatie over vetten haaks op de werkelijkheid.

Ga jij midden in een bos slapen? Mijn vrouw kijkt me vol afgrijzen aan. Vol trots vertel ik dat ik met een groep een Bushcraft heb gevolgd. Op Marktplaats heb ik een goede slaapzak gekocht. Kan zelfs bij 20 graden onder nul, zeg ik enthousiast.

 
In het bos blijkt dat niet te kloppen. Het is drie graden onder nul. Ik klapper van de kou. Om 1:00 uur s nachts sluip ik door het donkere bos naar mijn auto. Ze bekijken het maar. Met een licht schuldgevoel rijd ik naar een hotel in de buurt.
 
Verkeerd voorgelicht. Zo is het ook met vetten. In de meeste diëtetiekboeken staat de informatie over vetten haaks op de werkelijkheid.
 

Waarom zijn wij zo bang voor vetten?

Omdat je overal onterecht leert dat vetten gevaarlijk zijn. Van De Hartstichting (eet Becel Pro Activ), Unilever tot de diëtetiek. Door een foutief onderzoek van de Amerikaanse onderzoeker Ancel Keys in de jaren zestig van de vorige eeuw, bestaat de mythe dat verzadigd vet aan de basis staat van hart- en vaatziekten. Sindsdien zijn we door de suikerlobby minder vetten en meer koolhydraten gaan eten. En zijn we alleen nog maar dikker geworden. We hebben meer ontstekingsziekten zoals obesitas, depressiviteit, auto-immuunziekten en kanker.
 
Maar we staan op een kantelpunt. In 2013 sloeg door nieuwe onderzoeken de twijfel in de medische wetenschap toe:
 
 
Maar wat lees je in de krant als antwoord op deze vraag?
 
Ingezonden brief van Anno Berghuis in NRC, 2014
 
Reactie Patricia Schutte van het Voedingscentrum 
 
En de maatschappelijke verwarring is compleet.
 
Want de waarheid is omgekeerd
 
Als je op een broodje met kaas roomboter (verzadigd vet) smeert, is de roomboter het gezondste onderdeel van het broodje. Recent onderzoek laat zien dat verzadigde vetten geen enkel effect hebben op sterfte, hart- en vaatziekte of suikerziekte. Dus het wordt hoog tijd om onze relatie met vetten te veranderen.
 

Wat zijn vetten?

Vetten worden in planten en dieren gemaakt. Vetten die bij kamertemperatuur smelten noemen we oliën. In plantaardige oliën zitten veel onverzadigde vetzuren, omdat ze een dubbele binding hebben. Ze veranderen als gevolg van blootstelling aan zuurstof, hitte of licht in transvetten.
 

Wat is een transvet?

Transvetten ontstaan bij het industrieel harden van plantaardige oliën. Je vindt ze vooral in bewerkte voedingsmiddelen, zoals kant-en-klare sauzen, dressings, margarines, zoutjes, koek, snoep, bepaalde toetjes en gebak.
 
Transvetten zijn schadelijk. Bij de omzetting raken ze geoxideerd en beschadigen ze de lichaamscellen. Verzadigde vetten, waar we zo bang voor zijn, hebben géén dubbele binding en kunnen bij verhitting niet in een transvet veranderen.
 

Welke vetten zijn slecht?

De mens dacht het beter te kunnen dan de natuur. Hij ging sleutelen en experimenteren met ons voedsel. Roomboter werd kunstboter. Sinds 1913 kunnen we fabrieksmatig plantaardige oliën zoals zonnebloemolie produceren. Hierdoor wordt het als goedkope grondstof in veel eten toegevoegd. En daar zit het probleem. Omega-6 vetzuren stimuleren ontstekingen. Omega-3 vetzuren daarentegen remmen ontsteking. Door de bewerking van onze voeding eten wij veel te veel omega-6 vetzuren Het maatschappelijke gevolg: veel ontstekingen en een toename van westerse welvaartsziekten.
 
Eigenlijk bestaan er geen geen goede of slechte vetten. Er bestaat wel een foute balans tussen de vetzuren. Jouw lichaam heeft alle vetzuren nodig om goed te functioneren. Behalve transvet.
 

Hoe weet ik welke vetten ik moet eten?

De oermens had niet veel te kiezen. Hij moest het doen met wat er groeide, rende, vloog of zwom. In een natuurlijke omgeving zijn er alleen gezonde vetten zoals avocado, olijven, noten, zaden, wild vlees en vette vis. In onze oorspronkelijke omgeving kwamen transvetten niet voor.
 
Ik geef je even een overzicht: 
 
Onverzadigde vetzuren:
 
Omega-3 vetzuren:
Zeegroenten, groene bladgroenten, chiazaad, lijnzaadolie, vette vis (haring, makreel, zalm, sardientjes), walnoot, pompoenpitolie
 
Omega-6 vetzuren:
Noten, zaden, wild vlees, zonnebloemolie, sojaolie, maïsolie, saffloerolie, teunisbloemolie, cashewnoot, pinda, pakjes en zakjes
 
Omega-9 vetzuren:
Olijfolie, sesamzaad, avocado
 
 
Verzadigde vetzuren:
 
Verzadigd vet: roomboter, kokosolie of ghee (en zit het meest in moedermelk!)
 
Transvet: bewerkte voedingsmiddelen zoals pakjes en zakjes, margarine, halvarine, koek, gebak, chips, gefrituurd voedsel en kant-en-klaarmaaltijden
 
 
Vermijd dus pakjes en zakjes en gooi je margarine of halvarine in de prullenbak.
 

Maar die inzichten veranderen de hele tijd, wat moet ik nou geloven?

Vertrouw de natuur. Heb een gezond wantrouwen bij alles wat door mensenhanden is gemaakt. In de jaren zestig van de vorige eeuw moesten we volgens de adviezen van de diëtiek vetten mijden om niet dik te worden. Gelukkig kantelt het inzicht in de wetenschap en moeten we nu weer vet eten om slank te worden.
 
De Eskimos eten vooral zeehondenvlees, rijk aan verzadigd vet. De Hatzabe in Afrika drinken veel bloed en eten veel verzadigd vet. Beide groepen hebben een zeer laag cholesterolgehalte.
 
Van het eten van vet krijg je niet meer vet, waaronder cholesterol, in je bloed.
 
Van het eten van kunstmatige koolhydraten in de vorm van koek, snoep, brood, pasta, aardappelen, frisdranken en vruchtensappen wel.
 

Waar moet ik nou dus op letten?

Als je natuurlijke voedingsmiddelen eet, hoef je je geen zorgen te maken. Denk in paddenstoelen, eieren, noten, zaden, wild vlees, vette vis, groente en fruit. Vermijd vooral kunstmatig voedsel. Dan zijn zowel je vetzuren als jezelf prima in balans!
 

Wat moet je onthouden?

Onthoud dit simpele ezelsbruggetje:
  • verzadigd begint met een V van vast en verwarmen (roomboter, kokosolie, ghee). Gebruik ze in de keuken om te verhitten.
  • onverzadigd begint met een O van olie en onverwarmd (dus olijfolie, lijnzaadolie, walnootolie). Gebruik ze aan de eettafel voor koud gebruik.

En nu

Ga vanaf vandaag meer gezonde vetten zoals olijfolie, avocado, groene bladgroenten, zeegroenten, noten, zaden, eieren, gevogelte of vette vis gebruiken. Gooi de margarine in de prullenbak. En als laatste: slik dagelijks minimaal 700mg EPA+DHA voor optimale gezondheid (klik hier voor meer informatie).
 
 
 
 
 

Deel deze blog:

46 gedachten over “Waarom de roomboter op je broodje gezonder is dan je broodje”

  1. Patricia Schutte, het Voedingscentrum, ach… Je kunt het ze niet kwalijk nemen, ze worden betaald door de voedingsindustrie.rnrnOm het voor Patricia begrijpelijk te maken: Margarine begint met de M van Moord.

  2. Ilona Donkersloot

    Dankjewel voor je heldere uitleg Richard.rnIk geef de informatie door. :-)rnGelukkig ben ik al een paar jaar over op de roomboter. Ik kan me nu gewoon niet meer voorstellen dat ik al die jaren halvarine heb gesmeerd. Getver!rnIk wist niet beter, verkeerd voorgelicht ;-)rnrnGroetjes Ilona, natuurvoedingsadviseur

  3. Mathilde Pelder

    Ik zou graag de nieuwsbrief ontvangen.rnJe schrijft mooi helder, daar houd ik van.rnAltijd leuk om te volgen wat er allemaal gebeurt en welke GOEDE informatie er verspreid wordt over eten.rnrnGroetjesrnrnMathildernrn

  4. Hiii. rnrnIk ben gisteren naar je lezing geweest en vond het echt enorm inspirerend. Nu heb ik meteen wat blogs van je gelezen en heb meteen een vraag. rnrnJe gebruikt roomboter om te bakken. Wat adviseer je om op je brood te smeren. Ook roomboter (de ongezouten)

  5. Begrijp ik nou dat juist cashewnoten niet gezond zijn? Mijn favoriete noten…. De rest had ik al begrepen qua vetten (en suikers) en pas ik al gezond toe.

  6. Volgens het nieuwe rapport van de gezondheidsraad “richtlijnen goede voeding”, is het nieuwe advies om verzadigde vetten te vervangen door ook cis-enkelvoudige onverzadigde vetzuren.rnIn het verleden gaven ze een richtlijn van verzadigd vet maximaal 10 energie% inname. Toen droegen ze als vervanger meervoudig cis-onverzadigde vetzuren aan (linolzuur dus.. Bv zonnebloemolie). rnrnWat dat betreft zijn de richtlijnen al aangepast op recente onderzoeken.

  7. Ik heb een vraag.rnOngezouten cashewnoten zijn dus niet goed?rnEet elke dag een handje cashewnoten in de veronderstelling, dat dat goed is…. Niet dus?

  8. Dag Richard,rnWaarom staan cashewnoten in rood? Die ben ik juist meer gaan eten om in plaats van chips toch aan de nodige calorieën te komen (ik heb soms last van ondergewicht).rnIk doe inderdaad altijd roomboter op brood, heerlijk en fijn dat het ook gezond is!rnGroet, Saskia

    1. Cashewnoten zijn relatief rijk aan omega-6, dus veelvuldige inname is niet optimaal, Saskia. Neem liever een handje gemengde noten. Alle goeds!

  9. Interessant. Dank je. Zal de olijfolie laten staan om te bakken. Ik nam ook de roomboter maar ook veel de sojaboter van de natuurwinkel als boter op mijn brood. Hoe vind jij dan de sojaboter?

    1. Soja is een peulvrucht en bevat bepaalde anti-nutriënten (zie hoofdstuk 16 in OERsterk) die bij veelvuldig gebruik klachten kunnen geven. Ik geef de voorkeur dus aan roomboter.

  10. Het is zelf zo dat vet (de goede) niet zorgt voor de verhoging van ons cholesterol, maar de bewerkte suikers, deze tasten onze aderen aan waarna ons lichaam dan extra cholesterol aanmaakt, gebruik dus geen pakjes en zakjes en let op de toevoeging glucosestroop…rnrnLekker roomboter, olijfolie, noten, zaden en vis eten: top!!!

  11. Wij gebruiken voor de kids nu de biologische magarine van Ekoplaza.rnhttps://www.ekoplaza.nl/producten/product/margarinernrnZou je kunnen vertellen of dit wel een goede keuze is, grasroomboter geprobeerd maar smeert toch wat lastig en daardoor smeer je het brood stuk:-(

    1. Gebruik liever een botervloot op het aanrecht waar een stuk(je) roomboter of grasboter in zit. Zo blijft de boter goed smeerbaar en het brood heel :-)

  12. Hallo Richard, begrijp ik nou goed dat je beter kunt bakken in kokosolie, ghee of roomboter in tegenstelling tot olijfolie?rnIk bak altijd in een combinatie van olijfolie en roomboter. Kan je mij uitleggen waarom je beter niet kunt bakken in olijfolie?

    1. Dat is juist, Natasja. In principe raad ik aan om extra vierge olijfolie alleen koud over eten te gebruiken (milde olijfolie zou op lage temperatuur/vuur gebruikt kunnen worden). Onthoud dit ezelsbruggetje: verzadigd begint met een v van verwarmen (zoals kokosolie, ghee of roomboter) en oververzadigd begint met een o van olie en onverwarmd (dus olijfolie).

  13. Ik ga opzoek naar een botervloot:-) mag dat een aantal dagen ongekoeld op het aanrecht blijven staan? Geen kans op bederving? rnrn

  14. Heb altijd begrepen dat er in cashewnoten stoffen zitten die de kans significant kunnen verminderen dat je bepaalde vormen van kanker krijgt. Of is dat niet waar, en weegt dat voordeel niet op tegen het feit dat het eten van Omega-6 vetzuren niet goed voor je zou zijn?rnTja, probleem bij dit soort dingen is altijd dat het voor een leek moeilijk, zo niet onmogelijk, te bepalen is wat waar is en wat niet waar…rnBij het zien van een titel als OERsterk-filosofie bekruipt mij altijd een beetje het gevoel van, daar is er weer eentje die het beter weet dan de rest… Kan best zijn dat je gelijkt hebt, maar zo zijn er zoveel die zeggen dat ze gelijk hebben… Waarvan acte!

    1. Dank voor je reactie, Jan. Het is altijd goed om kritisch te zijn, en de waarheid ligt altijd ergens in het midden. Op gezondheidsgebied is alles persoonsgebonden en af en toe cashewnoten is natuurlijk geen probleem in een gevarieerd voedingspatroon. Voedingsmiddelen zijn uiteindelijk niet per definitie het probleem, maar verkeerde voedingspatronen.

  15. Hoi Richard rnIk vind wel dat roomboter met mate gebruikt moet worden rnVerder is het ook zo dat het mensen lastig gemaakt wordt omrnGezond te eten overal zit wel suikers en nummers of meer in.rnTomaten puree bv suikers rnJe moet dus echt alles zelf maken en dan heb ik het niet eens over biologisch en dan de tijd wij werken alle twee 5 dagen dus hoe doe jij dat groetjes Monique

    1. Goed punt, Monique, gezond eten vraagt inderdaad meer tijd en energie in de huidige tijd. Of anders gezegd, de maatschappij vraagt andere rollen. In 1900 stond een vrouw gemiddeld 5 uur in de keuken voor de avondmaaltijd, in 2000 was dat gemiddeld 20 minuten. De tijd dat we minder in de keuken zijn is ten koste gegaan van onze voedingswaarde. rnrnZondag is een goede dag om de maaltijden van de week in kaart te brengen (en de boodschappen), en verder is het goed om zo onbewerkt en puur mogelijk te eten. Wat je zegt is waar: suiker is bijna overal in toegevoegd, dus het start met bewustwording. Er staan in de basis misschien geen ongezonde voedingsmidddelen (hoewel dat natuurlijk op het niveau van het product en ingrediënten zeker wel zo kan zijn), maar wel ongezonde voedingspatronen. Ik ben een groot voorstander van simpel eten, van een soep (die je ook op zondag kunt maken en in porties kunt invriezen), salades tot een OERsterke avondmaaltijd. rnrnMooie Kerst!

    1. Helaas niet, Janny. Er is ook veel commerciële rommel. Zelf ben ik fan van de kokosolie in glas van Aman Prana. Alle goeds, Richard

  16. Hallo Richard,rnrn2e poging: Hoe zit het met de onverzadigde vetten in amandelmeel (en andere gemalen noten ) als je die verhit in gebak, pannenkoeken,…?

    1. Goede vraag, Mirjam. Is eigenlijk ook suboptimaal, dus eet deze verhitte noten (of amandelmeel) ook niet iedere dag. Variatie is dus de grote beschermer. Alle goeds, Richard

    1. Klopt, Mirjam. Het lichaam kan zelf GLA aanmaken vanuit linolzuur, maar hier is dan een voldoende aanwezigheid van zink, magnesium en vitamine B6 bij nodig. Een goede externe bron van GLA is inderdaad bijvoorbeeld teunisbloem- of borageolie. Er zitten ook kleine hoeveelheden in de zoutwateralg spirulina.

  17. Dit kreeg ik vandaag binnen Richard!rnZo zie je door de bomen het bos niet meer?rnWat moet je in hemelsnaam nog geloven?rnIedereen spreekt elkaar tegen!rnrnhttp://messagent.gezondheidsnetmail.nl/optiext/optiextension.dll?ID=SdQgKNQUMJKBw29hT%2B4AglmTKzCKnWABM%2BF9JLePRg_pAAMLx_mPrK6uKTZdQ330kwV%2BQXNGY9SxDdbSG27mdz_Nj1IpxBA0SW

  18. Hallo Richard, ik mag graag je verhalen en nieuwsbrieven lezen. Maar heb eigenlijk wel het probleem dat ik niet tegen ei, melk, soja, smaakversterkers en geiten producten kan. Zo af en toe probeer ik dus roomboter voor het vlees te bakken of op brood. Maar dit gaat zelden goed. Ik vond het altijd heerlijk maar nadat ik in de overgang kwam kreeg ik dus de klachten. Het heeft even geduurd maar probeer alles zo basis mogelijk te eten. Ik vraag me dus eigenlijk af wat je mij dan aanraad om te gebruiken.

  19. Ahh, hier staat mijn antwoord deels al, die ik stelde bij maagzuur. Toch weer wat geleerd. Dus verstadigd vet is zo slecht nog niet, nouja mits onbewerkt en puur uit de natuur. Verzadigd vet in chips etc is transvet dus onnatuurlijk verzadigd vet dat is dus de nekbreker voor o.a hart en vaat ziekte? Ja het begint te dagen hierow. rnBedankt Richard 👍🏻

    1. Voor hart- en vaatziekten zijn vooral laaggradige ontstekingen de boosdoener, Jolanda. Hier schijnt op korte termijn een blog over (over cholesterol en hart- en vaatziekten). Alle goeds en mooi weekend, Richard

  20. Hoi Richard, ik kijk nu naar dokters van morgen ( 24 okt ) van de avrotros jij ook. o.a. over donor poepbank, we zijn de einige in europa hiermee. Alleen maar 4% is geschikt voor poepdonor, dan denk ik gek heh, hoe komt dat nu. Prachtig natuurlijk voor mensen waarbij bijv. de antibiotica niet meer aanslaat door resetentie van de bacterie. Zij ondergaan dan bacteriofagen. Erg bijzonder dit en met verblufent resultaat werkelijk een wonder behandeling. https://www.medicalfacts.nl/2017/03/21/eerste-nederlander-gered-bacteriofagen/. Het schijnt nogal behoorlijk veel werkt te zijn voor de poep getransplanteert kan worden. De arts zei nog zo leuk dat ze dit ook deden zo een 400 jaar geleden duhhh. Wel mooi dat ze nu naar het oude grijpen maar toch, dan denk ik, zouden we het niet eerst met de juiste voeding proberen voor we naar deze dure behandeling grijpen? Volgens mij hoorde ik ze daar niet over reppen. Mijn vraag aan jou Richard is hoe sta jij hierin?

    1. Eens, Jolanda. Poep is een verzameling bacteriën. In de darm hebben we tienmaal zoveel bacteriën als cellen in ons lichaam. Deze bacteriën kunnen alleen maar blijven leven als ze de juiste voeding krijgen. En wat is hun juiste voeding? Vezels, die vooral in groentes zitten. Alles start dus zeker met een gezonde voeding voor een gezonde darmflora. Alle goeds, Richard

  21. Richard, rnrnAls Het waar is wat jij zegt staat hier op de becel site onzin.rnrnVeel mensen geloven dit.rnrnis hier niks tegen te doen dan?rnrnhttps://www.becel.nl/margarine/verschil-tussen-margarine-en-roomboter/?gclid=Cj0KCQiAiKrUBRD6ARIsADS2OLngY-JTYknKUfi-IhKSULfLVCbUvNbT835dOgxPPVjDuA0Zkjy8HaQaAiCkEALw_wcB

    1. Dat is juist, Bob. Het is commerciële onzin, en totaal niet gefundeerd op evolutionaire logica. Maak een screenshot van de Becel-site en kijk over 10 jaar nog eens terug op dit advies. Dan hebben ze hopelijk hun dwaling ingezien, en aangepast. Alle goeds, Richard

      1. Barbara van den Brink

        Ik weet dat zuivel afgeraden wordt maar roomboter is dus een uitzondering hier op? Ook als je niet goed tegen lactose e/o caseïne kunt? Groet Barbara

  22. Hallo Richard :-))
    Mijn vraag//
    Mag ik koud geperste Zwarte Komijnzaad olie van Mattisson 2 theelepeltjes per dag gebruiken voor de luchtwegen?
    Het helpt voor teveel slijm ! en allergie,n
    Graag je antwoord
    Hartelijke groetjes
    Marianne

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Gerelateerde blogs

Zo eet je groente en fruit zonder gifstoffen OERsterk.nu

Zo eet je groente en fruit zonder gifstoffen

Bestrijdingsmiddelen in groente en fruit De inhoud van deze blog kan jouw gezondheid – maar ook de gezondheid van je gezin en/of huisgenoten – zeer positief beïnvloeden. Komt ie: De mens eet iedere dag. De uitdaging van jou en mij is om zo puur mogelijk te eten. In een ideale

Ook verslaafd aan ongezond gedrag OERsterk.nu

Ook verslaafd aan ongezond gedrag?

Gezond leven is niet eenvoudig Gezond leven voorkomt niet alleen medische klachten, maar kan ze ook verhelpen. Dat weet jij natuurlijk allang.  Gelukkig sijpelt dit besef ook steeds meer door in de maatschappij. Zo zag ik op Omroep Max een item met de titel Minder medische klachten door een andere

Gezond gedrag als medicijn OERsterk.nu

Gezond gedrag als medicijn

Als het verkeerde gedrag een probleem vormt Welvaartsziekten zijn vooral gedragsziekten. Lees die zin nog eens. We mogen stoppen met onze genen de schuld te geven. De genetica is inmiddels ruimschoots ingehaald door de epigenetica, dus de invloed van ons gedrag en leefstijlkeuzes op onze genen. Beter verwoord: je genen

Wil je weten hoe gezond je bent?!

Doe dan de Gratis GezondheidsCheck en krijg meteen jouw uitslag inclusief persoonlijk advies.